Kaszubski ogród

O projekcie Kaszubski Ogród

Cykl wydarzeń poświęcony roślinom i tematom zielarskim na Kaszubach, inspirowany wierszem puckiego poety Alojzego Budzisza pt. „Mëmczën ňgród”/”Matczyny ogród”. W utworze autor wymienił wszystkie tradycyjnie sadzone przy domach na Kaszubach rośliny, m.in. szałwię, lilaki, bylicę boże drzewko, czarny bez i inne.

W naszym projekcie planujemy warsztaty, spacery zielarskie i spotkania z pasjonatkami i pasjonatami tematu – wszystko wokół ziół i ich używania w codziennym życiu. Przez całe lato, aż do września, będziemy zbierać rośliny, uczyć się ich rozróżniania, gotować i robić przetwory, plecionki, wianki i albumy kwiatowe. Chcemy też zebrać etnograficzną bazę określeń i zastosowań roślin – i przedstawić ją szerszemu gronu w języku kaszubskim i polskim – na przygotowanej w tym celu stronie interenetowej i w podcastach.

Tradycje zielarskie Kaszubszczyzny, w odróżnieniu np. od Podlasia, trudno jest odtworzyć, postęp cywilizacyjny i trudna historia przykrywają ludową wiedzę. Chcemy jednak zachować dla następnych pokoleń to unikalne dziedzictwo i przywrócić wiedzę o roślinach. Specjalne działania poświęcimy też zbieraniu wiedzy osób starszych, w szczególności kobiet, na temat nazewnictwa, zastosowania, metod zbierania i naturalnego przetwarzania roślin w regionie Kaszub.

Projekt jest realizowany ze środków Narodowego Centrum Kultury w programie EtnoPolska 2024.

Program realizują Fundacja Chlorofeel, Etnolab, TAK-Trójmiejska Akcja Kobieca Lidka Makowska, Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach i Dzika Litera – Barbara Piórkowska.

Współtwórczyniami projektu Kaszubski Ogród sa cztery wyjątkowe kobiety.

Edyta Słomczyńska

Nauczycielka chemii w Szkole Podstawowej nr 2 w Kartuzach, edukatorka ekologiczna i przyrodnicza z bogatym doświadczeniem jako aktywistka sektora pozarządowego. Nauczycielka mianowana (chemia na wszystkich poziomach edukacyjnych) z doświadczeniem w wielu projektach - w tym dotyczących chemii środowiskowej, chemii ziół, chemii analitycznej, chemii kosmetycznej, zielarstwa (tzw. dzika kuchnia) i przyrody (ogólnie), mgr chemii ze specjalizacją ochrony środowiska, inżynier ekologii z ukończonymi kursami z ziołolecznictwa (zielarz-fitoterapeuta, towaroznawstwo zielarskie), z ukończonymi studiami podyplomowymi edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną, współzałożycielka portalu internetowego „Magazyn Kaszuby”.

Barbara Piórkowska

Pisarka, poetka, kierowniczka literacka Teatru Gdynia Główna, felietonistka portalu miastoliteratury.com.

Autorka powieści „Szklanka na pająki” (2010/2018), esejów o przestrzeni miasta „Utkanki” (2014), powieści „Kraboszki” (2020) i „Gaja. Historia prawdziwa” (2023) oraz czterech tomów poetyckich, w tym ostatniego pt. „Syberia” (2016). Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Współtwórczyni show poetyckich i literacko-obrzędowych (ostatnio „Dziady. Rytuał literacki” 2023). W 2022 roku według „Kraboszek” powstał spektakl „Rodzanice” (Teatr Gdynia Główna, Akademia Głosów Tradycji, reż. Ewa Ignaczak), w 2024 - w tej samej reżyserii - "Kardiosystem". Nominowana do Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” za rok 2010. Laureatka Nagrody Gdańskich Bibliotekarzy „Pro Libro Legendo” za rok 2010, zdobywczyni I nagrody w Konkursie Literatury Pomorskiej i Kaszubskiej 2021 Costerina (kategoria proza). Trenerka warsztatów twórczego pisania. Prowadzi spacery zielarsko- i roślinno-literackie oraz z twórczym pisaniem, a także profil na FB Dzika Litera. Tworzy autorskie formy pracy ze stresem poprzez pisanie. Zbierała opowieści i szkoliła w wielu programach społecznych i kreatywnych. Stypendystka Miasta Gdańska i Marszałka Województwa Pomorskiego.

Izabela Pydo

Od prawie dwóch dekad organizuje, tworzy i koordynuje warsztaty i wydarzenia kulturalno-środowiskowe, związane z naturą. Projektantka, ilustratorka i architektka, absolwentka Politechniki Gdańskiej i Akademii Sztuk Pięknych. Entuzjastka nietypowych rozwiązań ekologicznych i ekonomicznych. Ma na koncie budowę miejskich i wiejskich ogrodów permakulturowych oraz publikacje o tematyce proekologicznej z autorskimi ilustracjami m.in. Gdyński Zielnik Kulturalny, Gdyński Poradnik Zero Waste. Fanka działań, które urzeczywistniają idee współpracy między naturą, kulturą i technologią. Jeszcze kilka lat temu łączyła pracę w korporacji z projektowaniem i pracą społeczną w Fundacji Fab Lab Trójmiasto. Porzuciła sztywne normy miejskie, aby żyć i pracować zgodnie z rytmem natury i własnym zen, tworząc markę Etnolab.
W wolnym czasie jest mamą trójki cudownych istot i partnerką Roberta, z którym realizuje wspólne projekty pisarsko-ilustratorsko-rzemieślnicze. Buduje nietypowe konstrukcje z naturalnych materiałów (drewno, strawbale, instalacje offgrid), zgłębia psychologię relacji konia i człowieka pracując z własnym stadem, rzeźbi w drewnie i glinie, zbiera zioła, mota słowiańskie motanki, opowiada bajki lub organizuje ziemne wypały ceramiki w swoim tipi.

Lidia Makowska

Z wykształcenia kulturolożka i germanistka (studia w Polsce, Niemczech i w Brukseli), animatorka kultury i komunikacji międzykulturowej z 25-letnim doświadczeniem pracy, m.in. w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku i w Culture Action Europe w Brukseli.
Certyfikowana trenerka praw człowieka, przeciwdziałania przemocy, WenDo (feministycznej samoobrony i stawiania granic) oraz empatycznej komunikacji. Ekspertka w zakresie równego traktowania, i kobiecego przywództwa. Przewodnicząca Stowarzyszenia TAK Trójmiejska Akcja Kobieca w Gdańsku, wspierającego od 2008 roku aktywności kobiet, dziewczyn i osób niebinarnych w samorozwoju, stawaniu we własnej MOCY i przeciwdziałaniu przemocy, m.in, w Pomorskim Kongresie Kobiet, Manifie Trójmiasto, projekcie “Bohaterki Codzienności - kobiety 3.sektora na Pomorzu”.
Laureatka wielu nagród, m.in. Liderki Równości 2022 (Kongresu Kobiet, British Embassy in Warsaw i Magazynu Forbes Women Polska), Nagrody Pomorski Sztorm Obywatelski 2022 (Gazety Wyborczej Trójmiasto i Marszałka Woj. Pomorskiego), wyróżniona w 10-tce nominacji do tytułu Pomorzanka Roku 2022 dziennika „Zawsze Pomorze”.