|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Mokradła zapobiegają powodziom i suszom, magazynują wodę, chronią przed zmianami klimatu i są domem dla wielu gatunków.
Mokradła to ekosystem, który zapobiega powodziom i suszom, magazynuje wodę, chroni przed zmianami klimatu i jest domem dla wielu gatunków. Ten ekosystem odgrywa niezwykle istotną rolę w adaptacji do zmian klimatu, a w szczególności pomaga łagodzić skutki globalnego ocieplenia. Wynika ona z unikatowych funkcji ekologicznych i hydrologicznych, które pomagają łagodzić skutki globalnego ocieplenia oraz ekstremalnych zjawisk pogodowych. Mokradła pozytywnie regulują stosunki wodne i klimat, świadczą nam szereg usług ekosystemowych, z których korzystamy każdego dnia. Mokradła stanowią naturalny filtr wody, usuwają zanieczyszczenia oraz zasilają lokalne zasoby wodne. Przekształcając naturalne mokradła, ograniczamy te usługi, doświadczając większych problemów ze skutkami suszy, powodzi czy ociepleniem klimatu. Mokradła są zatem kluczowe dla adaptacji do zmian klimatu. Wzmacniają odporność ekosystemów i społeczności, chronią przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i wspierają realizację globalnych celów klimatycznych.
Aż 40% światowych gatunków żyje lub rozmnaża się na terenach podmokłych. Odtwarzanie mokradeł wspiera łańcuchy pokarmowe i tworzy siedliska dla dzikiej przyrody. Mokradła są siedliskiem dla wielu zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Zdrowe ekosystemy są bardziej odporne na skutki zmian klimatu, np. inwazje gatunków obcych czy choroby.
Mokradła działają jak naturalne filtry, oczyszczają wodę z zanieczyszczeń i zasilają lokalne zasoby wodne.
Torfowiska, lasy namorzynowe, obszary pływowe i podmorskie łąki pochłaniają i magazynują węgiel z wyjątkową efektywnością.
Mokradła działają jak naturalne gąbki, pochłaniają nadmiar wody z opadów i powodzi, zmniejszają fale sztormowe oraz chronią społeczność przed ekstremalnymi warunkami pogodowymi.
Mokradła chłodzą lokalne środowisko poprzez parowanie wody. Tworzą mikroklimaty korzystne dla rolnictwa i bioróżnorodności.
Mokradła przeciwdziałają powodziom, suszom, zmianom klimatu i jest skarbnicą różnorodności biologicznej. Dlatego tak ważne jest by je chronić. Mokradła to najszybciej ginące ekosystemy świata – zanikają trzy razy szybciej niż lasy!
Osuszanie mokradeł to jeden z czynników przyspieszających globalne ocieplenie, ponieważ powoduje szybkie biologiczne utlenianie zawartego w torfie węgla i jego emisję do atmosfery w postaci dwutlenku węgla.
Poprawnie odtworzone tereny podmokłe mogą spełniać wiele funkcji jakie pierwotnie pełniły naturalne mokradła.
Przywracają bioróżnorodność
40% gatunków z całego świata żyje lub rozmnaża się na terenach podmokłych. Odtwarzanie mokradeł podtrzymuje działanie łańcucha pokarmowego oraz kształtuje przestrzeń dla dzikiej przyrody.
Uzupełniają i filtrują zasoby wodne
Mokradła stanowią naturalny filtr wody, usuwają zanieczyszczenia oraz zasilają lokalne zasoby wodne.
Magazynują węgiel organiczny
Poszczególne typy mokradeł, a zwłaszcza torfowiska, lasy namorzynowe, obszary pływowe i podmorskie łąki pochłaniają węgiel z wyjątkową wydajnością.
Łagodzą skutki powodzi i sztormów
Odtworzone mokradła mogą działać jak gąbki, które pochłaniają nadmiar wody pochodzącej z
opadów deszczu oraz z terenów zalanych wskutek powodzi, łagodzą fale sztormowe, a także zapewniają ochronę społeczności przed ekstremalnymi warunkami pogodowymi.
Zwiększają dochody
Tereny podmokłe dają możliwość zarobku w branży rybactwa i a kwa kultury, a także dostarczają dóbr, takich jak trzcina i trawy. Możliwości te często przynoszą korzyści lokalnym społecznościom.
Rozwijają ekoturystykę
Odtworzone mokradła są magnesem przyciągającym turystów; to naturalna atrakcja, która oferuje odwiedzającym wiele możliwości.
Poprawiają samopoczucie
Odtworzone tereny podmokłe zapewniają miejsce do odpoczynku i doświadczania przyrody oraz pozwalają cieszyć się poczuciem satysfakcji z ich odtworzenia.
Znaczenie mokradeł w adaptacji do zmian klimatu
Mokradła są kluczowe dla strategii adaptacyjnych wobec zmian klimatu. Ich zachowanie, renaturyzacja i zrównoważone zarządzanie: wzmacniają odporność ekosystemów i społeczności, chronią przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i wspierają osiąganie celów klimatycznych.
Mokradła działają jak naturalne „gąbki” — wchłaniają nadmiar wody w czasie intensywnych opadów, a następnie stopniowo ją uwalniają. Dzięki temu zmniejszają ryzyko powodzi i spowalniają odpływ wód powierzchniowych.
W okresach suchych mokradła oddają zgromadzoną wodę do otoczenia, wspomagając lokalny mikroklimat i zapewniając wilgoć roślinności. Wspierają retencję wód gruntowych, co jest kluczowe przy coraz częstszych suszach.
Torfowiska i inne rodzaje mokradeł magazynują ogromne ilości węgla organicznego — nawet więcej niż lasy. Ich ochrona i odtwarzanie zapobiega emisji CO2 do atmosfery (np. przy osuszaniu torfowisk uwalnia się zgromadzony węgiel). Sekwestracja dwutlenku węgla to proces wychwytywania i przechowywania gazu CO2 z atmosfery lub emisji przemysłowych, zanim trafi on do atmosfery.
Mokradła zatrzymują zanieczyszczenia, metale ciężkie i nadmiar substancji odżywczych, poprawiając jakość wód powierzchniowych i gruntowych.
Mokradła są dla mnie jak ukryte serce ziemi – ciche, wilgotne, pulsujące życiem. To miejsca, w których woda spotyka się z roślinnością i tworzy przestrzeń niezwykłej równowagi. W świecie coraz bardziej wysuszonym i rozgrzanym, mokradła przypominają mi, że natura sama zna sposoby na chłód, wilgoć i oddech.
Jako zielarka widzę w nich źródło odradzania – rośliny z mokradeł uczą mnie cierpliwości i wytrwałości, życia w zmiennych warunkach. Jako edukatorka wiem, że bez mokradeł trudniej będzie nam zatrzymać wodę, ochronić klimat i zachować bioróżnorodność.
Mokradła są dla mnie jak naturalne laboratoria i szkoły klimatu. To miejsca, w których najlepiej widać, jak woda i ziemia współpracują ze sobą, by dawać życie. Pokazują, że nie ma przyszłości bez wilgoci zatrzymanej w krajobrazie – bez bagien, torfowisk, rozlewisk.
Jako edukatorka klimatyczna widzę w mokradłach narzędzie do opowiadania o najważniejszych procesach naszej planety: o pochłanianiu dwutlenku węgla, o regulacji temperatury, o ochronie bioróżnorodności. To przestrzenie, które uczą, że każde miejsce, nawet ciche i pozornie nieużytne, pełni kluczową rolę w globalnej równowadze.
Dla mnie mokradła są więc obietnicą przyszłości. Jeśli je ocalimy, ocalimy też część siebie – tej najbardziej wrażliwej i zależnej od ziemi i wody.
Edyta Karaś.
