Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
Dziurawiec (Hypericum perforatum) - krziżewé zelé, arnika; bňżé drzéwkň; kňscelnica; bňżôkrewka
CHARAKTERYSTYKA
Zielę o charakterystycznych „dziurawych” liściach - patrząc pod słońce, można owe prześwity doskonale dostrzec. W tych miejscach znajdują się zbiorniki cennych olejków eterycznych. Surowcem zielarskim dziurawca są żółte kwiatostany. Kwitnie na łąkach od czerwca do września. Ciepłolubny. Zawiera czerwony barwnik hiperycynę – dlatego olej przyrządzany na bazie tego ziela ma wyraziście krwisty kolor.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Ziele posiada działanie żółciopędnie i żółciotwórcze. Pomaga w zaburzeniach trawienia i chorobach wątroby, działa rozkurczająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych. Skutecznie też wspiera w stanach depresyjnych i poprawia wydajność intelektualną. Olej dziurawcowy przyspiesza gojenie ran. Zwiększa jednak wrażliwość na promienie słoneczne, dlatego trzeba zachować ostrożność przy jego przyjmowaniu, zwłaszcza latem.
W medycynie ludowej
Na Kaszubach piło się go między innymi na wątrobę i żołądek. Słowo krziż, od którego pochodzi kaszubska nazwa ziela, to potoczna nazwa kręgosłupa – stąd podejrzenie dzisiejszych zielarzy i zielarek, że olej z dziurawca mógł być stosowany na dolegliwości bólowe (D. Grądzka). Na pewno zielę namoczone w spirytusie przykładane było na rany (A. Fischer) oraz w postaci herbaty stosowane „przeciw bólom wewnętrznym, które lud nazywa bólami macicy tak u mężczyzn, jak u kobiet” (A. Fischer). Konie, które chorowały, karmiono na Pomorzu dziurawcem (M. Radomski). Wykonywano też napary przeciw suchotom (M. Kwaśkiewicz).
OBRZĘDY I ZWYCZAJE
Obowiązkowo zbierany na św. Jana (w innych rejonach nazywany jest nawet „świętojańskim zielem”) nabierał szczególnych właściwości zdrowotnych i magicznych. Jako sładnikie wianków okadzano nim na przykład chore zwierzęta domowe. Dodawany do bukietów na Matki Boskiej Zielnej, również wtedy święcony, nabierał specjalnej mocy.