|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Lubczyk ogrodowy (Levisticum officinale) – lëbiszk, magi
CHARAKTERISTIKA
Na Kaszëbach wiedno mùszi bëc do doprawieniégò rosołu ë je znóny jakò pòwszechné maggi. Aromaticznô, kòrzennô, mòcnô wòń roscënë „pòdkrący” szmakã kòżdi zupë. Òblubiónk ògrodów przëwanożił do nas jaż z Blësczégò Wschòdu, ale dobrze sã przëjął w eùropejsczich ògrodach, w Pòlsce béł znóny ju w XVII wiekù. Szëmón Syreniusz w zélnikù z 1613 rokù pisze ò pòchòdzenim pòzwë roscënë „(...) òd Lubòscë, do jaczi celesnosc bùdzy”. Lëbiszk mô szeroczé, rozłożësté lëstë òsadzoné na mòcny gałązce – ne prawie sã zbiérô jakò przëprawã. Rosce do 150 centimetrów wësokòscë. Kwitnie na przełomie czerwińca ë lëpińca, mô charakteristiczné żółtozeloné kwiatë ùłożoné w baldachë – je to roscëna z rodzënë selerowatëch. Nie rosce na sëchi, glëniasti czë jałowi zemi, le brëkùje miec słoneczny môl.
CHARAKTERYSTYKA
Na Kaszubach niedłączny przy przyprawieniu każdego rosołu i znany jako popularne maggi. Aromatyczny, korzenny, intensywny zapach rośliny „podkręci” zresztą smak każdej zupy. Ulubieniec ogrodów przywędrował do nas z Bliskiego Wschodu, ale dobrze przyjął się w europejskich ogrodach, w Polsce był znany już w XVII wieku. Szymon Syreniusz w zielniku z 1613 roku pisze o pochodzeniu nazwy rośliny „(…) od Lubości, do której cielesność wzbudza”. Lubczyk ma szerokie, rozłożyste liście, osadzone na mocnej łodydze - je własnie zbiera się jako przyprawę. Dorasta do 150 centymetrów wysokości. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca, ma charakterystyczne żółtozielone kwiaty ułożone w baldachy – to roślina z rodziny selerowatych. Nie rośnie na glebach suchych, gliniastych czy jałowych, ale potrzebuje nasłonecznionego stanowiska.