|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Lipa (Tilia parvifolia) - lëpa drobnolëstnô. lëpina, lëpňwe drzewň
CHARAKTERYSTYKA
Drzewo występuje w całej strefie umiarkowanej na półkuli północnej, w lasach, parkach, łąkach i terenach nadwodnych. Jest długowieczne - może osiągać wiek około 300–500 lat, a czasem nawet ponad tysiąc. Surowcem zielarskim są kwiatostany. Lipa kwitnie w lipcu – nazwa miesiąca nie jest przypadkowa. Kwiaty przepięknie pachną i są miododajne – niejednokrotnie, gdy stanie się pod koroną drzewa w lipcu, słychać tysiące pszczół zbierających pyłek na miod. Lipy mają duże znaczenie kulturowe i użytkowe – dostarczają drewna, sadzone są jako ozdobne, mają wiele właściwości leczniczych.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Lipa działa ściągająco, zmiękczająco i osłaniająco. Można ją stosować w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, jak również w przypadku suchego kaszlu, zmniejszając jego napady. Kwiatostany lipy są znanym środkiem napotnym i przeciwgorączkowym. Przy przeziębieniu pijamy tradycyjnie napar z lipy z sokiem malinowym i miodem, co wzmacnia jej działanie przeciwgorączkowe. Działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie w zapaleniu gardła, krtani, oskrzeli. Ma działanie moczopędne, pobudza też wydzielanie żółci i soków trawiennych. Napar z kwiatów lipy razem z melisą i szałwią można też stosować jako środek uspokajający, lipa z mlekiem i miodem podana bezpośrednio przed snem pomaga zasnąć. Okłady z naparu pomogą na worki pod oczami, mogą być stosowane w stanach zapalnych spojówek i powiek. Sprawdzą się też przy pielęgnacji włosów i skóry głowy, zmniejszą łojotok i nawilżą włosy.
Medycyna ludowa
Podejdź w trzy piątki do lipy i powiedz/lipo przychodzę do ciebie./Pomóż mi w imię Boga./Na siedemdziesiąt siedem podagr/na siedemdziesiąt siedem podagr (M. Radomski). Na Kaszubach, w okresie jesienno-zimowym stosowano powszechnie napar z lipy (lëpňwô herbata), gotową herbatę kupowano dość rzadko, według niektórych źródeł dopiero od początku drugiej połowy XX wieku.
OBRZĘDY I ZWYCZAJE
W okolicach Wejherowa liście lipy zebrane w wigilię św. Jana miały mieć specjalne właściwości lecznicze, pomagają w różnych chorobach (B. Stelmachowska). Najlepsze właściwości i największą skutecznść miało zielę lipowe zebrane w dzień św. Jana. Lipa była uważana za wielu Kaszubów za święte drzewo, niosące rolę ochronną, ponieważ, jak mówi przysłowie kaszubskie: w nią nigdy nie uderza piorun – W lëpă nigdë piorën nie ůderzi, bň lëpa to je swiăté drzewo (B. Sychta).
Przyroda jest najważniejsza! Przyroda to przygoda! Bezpośredni kontakt z przyrodą! Przyroda po pierwsze! Cała reszta jest potem ...