|
Ta strona korzysta z plików cookies, zgodnie z Polityką Cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na działanie plików cookies, w zakresie zgodnym z bieżącymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Kliknij przycisk "Polityka cookies" aby zapoznać się z jej treścią lub przycisk "Zamknij" aby ta informacja nie pojawiała się więcej.
|
|
Klon zwyczajny (Acer platanoides L.) - klón, zwëczajny klón, jawňr
CHARAKTERYSTYKA
Zobaczycie go wszędzie - jako drzewo ozdobne w parkach i ogrodach, w miastach, przy drogach i „na wolności”. Posiada wysoką tolerancję na ubogie podłoże i zanieczyszczenia środowiska. Liście klonu trudno pomylić z czymś innym – mają charakterystyczne ząbkowania na brzegu. Drewno klonu zwyczajnego jest stosowane między innymi do produkcji mebli oraz w tokarstwie. Klon polny i klon jawor to inne gatunki klonu często występujące na naszym terenie.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Właściwości zdrowotne mają: sok, wywar i kora, ale także liście klonu oraz jego kwiaty. Syrop klonowy zawiera cenne witaminy i składniki mineralne (magnez, żelazo, wapń, cynk, potas, antyoksydanty, saponiny, garbniki, lipidy, kwasy organiczne), a pozyskuje się najczęściej z klonu cukrowego, choć można pobierać go z klonu zwyczajnego. Drzewo jako materiał zielarski ma właściwości oczyszczające, przeciwzapalne, bakteriobójcze, antyseptyczne i moczopędne. Działa regenerująco na stawy oraz poprawia koncentrację i pamięć.
Medycyna ludowa
Na oparzenie, wedle kszubskich przepisow, pomagają okłady z liści klonowych (A. Fiszer za I. Gulgowskim). Klon ma bardzo skuteczne działanie, jeśli zostanie zerwany wieczorem przed świętym Janem. Wywiesza się go przed drzwiami, ma służyć jako ozdoba i znak tych dni, jak i na Zielone świątki. Wysuszone liście należy zachować cały rok i używać w potrzebie jako doskonały środek leczniczy. Przy leczeniu ran należy liście namoczyć i obłożyć nimi chore miejsce (M. Kwaśkiewicz).
OBRZĘDY I ZWYCZAJE
Gałązki klonu zwyczajnego wtyka się w ściany, dachy, itp. w dzień św. Jana w województwie pomorskim (A. Fiszer). W podobny sposób wtykają Kaszubi w wigilię św. Jana gałązki klonu w drzwi stajni, żeby do środka nie weszła wiedźma. Podobnie czynią Kaszubi, żeby chronić się przed wszelkiego rodzaju nieszczęściem i chorobami. Także rybacy z Gdyni układają gałązki klonu na dnie swoich kutrów i łodzi, żeby wiedźmy nie miały tam wstępu. (A. Fiszer). W okolicach Wejherowa klon zebrany w noc św. Jana miał mieć specjalne właściwości lecznicze (B. Stelmachowska). Gałązki klonu wynoszą na pola i tam zakładają je na rogi krów i wołów. To strojenie bydła uważają za czynność ważną i i ochronną przeeciw złym duchom, które mogłyby krowom odebrać mleko (B. Stelmachowska). W okolicach Wejherowa w wigilię św, Jana ludzie rwą rozmaite zioła, jak liście klonu, gdyż zioła te i liście urwane w przeddzień świętego Jana, pomagają w różnych chorobach (B. Stelmachowska). Na św. Jana […] ubieranie domów w zieleń nieomal jest powszechne, przy czym używają liści klonów (B. Stelmachowska). Ludność w czary wierząca zabezpiecza domostwa swoje liśćmi i gałęziami klonu (B.Stelmachowska). W okolicach Wejherowa w wigilię św, Jana ludzie rwą rozmaite zioła, jak krwawnik, gdyż zioła te i liście urwane w przeddzień świętego Jana, pomagają w różnych chorobach (B. Stelmachowska).
Klony były ważne na Zielone Świątki - łóżka i okna się nimi obstrajało, a same okna, gdy święte obrazy chodziły po wsi. Laskę z klonu się robiło obstrojoną girlandą z liści. Używa się roślin także jako środków odstraszających złe duchy i czarownice, i z gałęzi klonu ucinanych w dzień Świętego Jana (F. Lorentz). W obawie przed ciotami (czarownicami – przyp. red.) przystraja się domy w liście klonowe, zakłada zieleń i kwiaty bydłu na szyję, wkłada gałązki klonu na spód kutrów i żaglowcow, wkręca zioła poświęcane w sieci i zapala ogniska (B. Stelmachowska).
Przyroda jest najważniejsza! Przyroda to przygoda! Bezpośredni kontakt z przyrodą! Przyroda po pierwsze! Cała reszta jest potem ...